Ján Kollár
Jan Kollár (29 Temmuz 1793, Mošovce (Mosóc), Macaristan Krallığı, Habsburg Monarşisi, şu andaSlovakya – 24 Ocak 1852, Viyana, Avusturya İmparatorluğu ), Slovak yazar (çoğunlukla şair), arkeolog, bilim insanı, politikacı ve Panslavizm ana ideoloğu.
Yaşam
[değiştir | kaynağı değiştir]Pressburg'daki (Pozsony, Macaristan Krallığı, şimdi Bratislava,[1] Slovakya) Lutheran Lisesi'nde çalıştı. 1817'de Jena Üniversitesi'ne kaydoldu.[2] Wartburgfest'teki (18 Ekim 1817), Panslavizm hakkındaki görüşleri bakımından biçimlendirici bir tecrübe olarak kabul edilir[2][2]
Papaz olarak yetişkinlik hayatının çoğunu kalabalık ama fakir olan[1] Pest'teki[1] (Macaristan Krallığı, bugün kısmı Budapeşte, Macaristan) Slovak Lutheran halkın arasında geçirdi. 1849'dan itibaren Viyana Üniversitesi'nde Slav arkeolojisi profesörü olarak görev yaptı ve birkaç kez de Slovaklara dair meseleler için Avusturya hükûmetine danışmanlık yaptı. İlk aşamada Slovak ulusal hareketine girdi.
Mošovce'deki müzesi (1974'ten bu yana) Kollár'ın aksi halde ahşap doğduğu evin tek parça parçası olan eski tahıl ambarı içine kuruldu. Evin geri kalanı 16 Ağustos 1863'te bir yangında yandı. 2009'da, şimdi müze olan orijinal Kollár'ın doğum evinin bir kopyası inşa edildi.[3]
Görüşler
[değiştir | kaynağı değiştir]Slav mütekabiliyeti görüşü için çalıştı. 4 standart dil kabul etti: Rusça, Lehçe, Çekoslovakça ve Sırp-Hırvatça .
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Şiir yazmanın yanı sıra teknik edebiyat da yazdı.
- Slávy Dcera (1824; Sláva'nın kızı), iki (37 ve 39 sone ) döngü koleksiyonu
Bu çalışmada Slav mütekabiliyeti anlayışı üzerinde çalıştı. Bir kadına olan duygularını ifade etti ama bu aşk anavatanına olan sevgiye dönüştü. Bu çalışmanın ana teması: •aşk •vatanseverlik
5 bölüme ayrılmıştır ve bir ön söze sahiptir.
Předzpěv (Başlangıç) </br> Yazar, Slovakların daha önce diğer Slav kabileleri gibi Avrupa tarafından kaybolacağı yönündeki korkularını dile getirir. Slovaklardan, Rus milletinden yardım istemelerini ister.
1. Sala </br> Bu bölüm aşk sonelerini içerir. Kollár, aşkını Mína'yı yücelten, onu tanrıça Sláva'nın kızı Slav hizmetçi için ideal olarak tasvir eder.
2. Labe, Rén, Vltava </br> Bu kısımlarda, yazar bizi Slav kabilelerinin daha önce yaşadığı yerlere götürür. Hayal kırıklığına uğradı çünkü bu bölgeler artık yabancı ülkelere aittir.
3. Dunaj </br> Yazar, bu alandaki yoksulluktan dolayı hayal kırıklığına uğramış Slovakya'ya gelir. Son derece hayal kırıklığına uğrar ve ölmeyi diler.
4. Léthé
5. Acheron </br> Mína bir peri olur ve yazarı Slav cennetine ve cehennemine götürür.
- O literární vzájemnosti mezi kmeny a nářečími slavskĭmi (Slav kabileleri ve halkları arasındaki edebi mütekabiliyet üzerine)
Miras
[değiştir | kaynağı değiştir]- Güney Slovakya'da bulunan ve çoğunluğu Macar olan Guta'nın adı, 1948 yılında “Kolarovo” olarak değiştirilir. Yeniden adlandırma, kasaba nüfusunun iradesine ve Slovakya'daki Macar etnik yapısını bastırmanın bir parçası olarak uygulandı.
- Sırbistan'ın Stara Pazova kentindeki bir sokağa onuruna bir isim verildi.
- Bački Petrovac'taki (Sırbistan) bir [./https://en.wikipedia.org/wiki/Gymnasium_(school) 23 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. gymnasium] (lise) onun adını taşıyor.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Auty, Robert. 1952. Ján Kollár, 1793-1852. The Slavonic and East European Review Vol. 31, No. 76: 74-91.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- KARÁSEK, J. Kollárova dobrozdání a nástin životopisný z roku 1849 24 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. V Praze: Česká akademie císaře Františka Josefa pro vědy, slovesnost an umění, 1903. 113 p. - available at [./https://en.wikipedia.org/wiki/University_Library_in_Bratislava_Digital_Library 19 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ULB's Digital Library]
- Açık Kütüphane'de Ján Kollár çalışmaları
- Find a Grave'de Ján Kollár